20e eeuw - Poplied
1) Inleiding
2) Nederlandstalige chanson
3) Nederlandstalige rap 

Nederlandstalige chanson
Margherita - Marco Borsato
Oorsprong:
Marco Borsato, geboren in 1966, begon zijn zangcarrière in 1990 toen hij de Soundmixshow won. De eerste albums waren Italiaanse covers, maar in 1994 besloot hij over te gaan tot Nederlandstalige pop. Daarmee dringt hij door tot het grote publiek.
De single ‘Dromen Zijn Bedrog' staat dertien weken op nummer 1 in de Nederlandse hitparade, wat een plaats in het Guiness Book Of Records oplevert.
Het lied ‘Margherita' komt van het album ‘Als geen ander'. Van de twaalf nummers op ‘Als geen ander' worden er vijf als single uitgebracht, waaronder ‘Margherita'.
Ze belanden allemaal in de top tien. Marco Borsato verbreekt allerlei records en sleept allerlei prijzen in de wacht, zoals verscheidene Edisons, bijvoorbeeld voor beste zanger. 		Klik op het plaatje!
Marco Borsato
Waarom populair?
Ze gaan bijna altijd over de liefde, staan bijna altijd in couplet-refreinvorm, hebben bijna altijd dezelfde rijmwoorden,
maar toch blijven ze populair: de popsongs. Zolang ze bestaan, wordt er al nagedacht over de reden van hun populariteit.
Enkele uitspraken van bekende schrijvers:
Citaat 1: ‘Er is geen conventie die zegt dat popsongs over verliefdheid, liefde of liefdesverdriet moet gaan.
Toch bestaat het genre voor 99 % uit love songs… ongevraagd… Al tastend en zoekend naar akkoorden en de bijpassende zinsneden ontdekken de zanger en zijn gitarist dat ze in negen van de tien gevallen op liefde uitkomen.
En het wordt gevreten ook, wat dacht je. De hardnekkigheid waarmee al die honderden tekstdichters en componisten altijd maar weer, in couplet en refrein, dezelfde liefdeskreten op rijm en op vierkwartsmaat weten te zetten…
misschien moeten we daaruit opmaken dat hier een grote waarheid omtrent de wereld in het geding is…'
(Van: A.F.Th. van der Heijden, De Movo tapes, 2003)

Citaat 2: ‘Popsongs zijn dramatiseringen van onze alledaagse werkelijkheid en van de dromen die daarin rondwaren.
Hun teksten zijn, zonder de muzikale omlijsting en vaak ook zonder het optreden zelf, meestal betekenisloos.
De lengte is afhankelijk van plaatje of radio. Er wordt een individuele uitdrukking gegeven aan alledaagse, banale, collectief gedeelde emoties en ervaringen. Popsongs zijn een dramatisering van de B-kant van samenleving en is de taal van massa. Goede popsongs weten de wetten en regels van C- en B-niveau in A-niveau om te zetten: zij maken van het cliché van de alledaagse waarheid een alledaagse waarheid van het cliché.'
(Van: Réné Boomkens, Kritische massa, 1994)

De liedjes van Marco Borsato behoren onder andere tot het genre popsong. Marco Borsato weet met zijn gevoelige liedjes over liefde de harten de mensen te raken. Door de algemene inhoud van de teksten kunnen veel mensen hun (liefdes)leven ermee identificeren. Daarbij zijn de teksten van zijn liedjes kwalitatief goed geschreven en voert Marco Barsato ze zangtechnisch goed uit.
En er is duidelijk nagedacht over de uitstraling bij een optreden op het podium, waardoor zijn populariteit vergroot wordt.

Inhoud:
De taal van algemene popsongs put vooral uit spreektaal. Het gaat daarbij om de volgende zaken:
- vaak alledaagse clichés (voorspelbaar),
- zegswijzen en ‘universele waarheden' over leven, liefde en lijden,
- teksten over ‘eeuwige menselijke tekorten' als schuld, schaamte, boete en straf,
- teksten over de ‘oerkrachten' als hartstocht, woede en haat.
Het lied ‘Margherita' is één van de vele liedjes met het thema liefde.

Liedsoort:
De Nederlandstalige liederen van Marco Borsato kunnen worden ingedeeld bij het genre ‘Recente Nederlandstalige chanson'.
Het is in feite een kruising tussen hedendaagse popsongs en elementen van het Franse chanson.

De oorsprong van het chanson gaat terug tot de middeleeuwen. Het is een uit het Frans overgenomen algemene verzamelnaam voor literaire liederen, zowel uit heden als verleden, die niet nader getypeerd kunnen worden. De oudste Nederlandse verzameling chansons vindt men in het laat-14e-eeuwse Brugse Gruuthuse-handschrift. Meer specifiek gebruikt men de term chanson ter aanduiding van het 12e- en 13e-eeuwse hoofse minnelied van troubadours en trouvères. In de muziekwetenschap tenslotte wordt de term chanson vaak gebruikt ter benoeming van meerstemmige Franse liederen uit de 14e tot de 16e eeuw.

In de jaren '50 van de 20e eeuw was men niet tevreden over het literaire gehalte van de toenmalige levensliedteksten.
Volgens critici mocht het amusement best op een hoger niveau liggen. Zij werden geïnspireerd door het Franse chanson,
waarin tekst een belangrijke rol speelt. Het gaat om liedjes met een zinvolle tekst en thematiek en liefst op minder vanzelfsprekende melodieën. Verder zijn het vooral luisterliedjes. Het verschil tussen deze luisterliedjes en de levensliederen is niet zozeer de inhoud,
want de meeste liederen gaan over liefde, maar wel de vorm. Levensliedteksten staan meestal bol van clichés en rijmelarijen en hebben veel herhalingen in zich. Bij luisterliedjes wordt een poging gedaan om creatiever met taal om te springen.
Vaak hebben deze liedjes alleen maar coupletten en is de tekst belangrijker dan de muziek.

Het lied ‘Margherita' van Marco Borsato heeft enerzijds elementen van de hedendaagse popmuziek in zich, vooral wat betreft de instrumentale begeleiding en het versterkte geluid.
Anderzijds is het een luisterlied, waarbij in coupletten een verhaal wordt verteld in een mooi Nederlands taalgebruik.

Opdracht 19:
Bekijk de liedtekst en beluister het lied.
a) Geef per couplet een beschrijving van de inhoud van het lied.
b) Volgens ene H. Kuilder : ‘Een genre op zich binnen de Nederlandstalige muziek is Marco Borsato. Het is eigenlijk van onhollandse hoge kwaliteit, misschien vanwege zijn Italiaanse afkomst. Het beste komt dat uit in de song Margherita.
Volgens mij blijft die ook na twintig jaar nog goed. Maar dat zal de tijd moeten leren.'
Ben jij het met H. Kuilder eens? Leg je antwoord uit met behulp van de bovenstaande theorie.

Ga door naar de volgende pagina:
Rap 'De zin van rap': opdracht 20

Of ga terug naar:
- 20 eeuw- Algemene inleiding
- 20e eeuw - Poplied - Inleiding